James Mattis chọc Donald Trump về tội trốn lính thời chiến Việt Nam

Cựu bộ trưởng quốc phòng Jim Mattis đang làm cho nhiều người cười trong bài diễn văn chính tại dạ tiệc của Viện Tưởng Niệm Alfred E. Smith năm 74 tại Hilton Midtown. (Getty Images)

NEW YORK - Có qua, có lại! Sau khi bị tổng thống chê bai công khai, cựu bộ trưởng quốc phòng Hoa Kỳ James Mattis đã phản công, không giữ im lặng về một tổng thống mà ông từng phục vụ như ông đã làm suốt nhiều tháng qua. Ông nhắc tới sự việc Tổng Thống Donald Trump từng viện lý do gót chân bị tật cựa xương (bone spurs) để tránh thi hành nghĩa vụ thời chiến Việt Nam.
Vị tướng Thủy Quân Lục Chiến về hưu đã phản pháo sau khi nghe Tổng Thống Trump phê phán ông là “một tướng lãnh được đề cao quá đáng nhất thế giới.” Ý kiến phê bình này được ông Trump đưa ra trong cuộc cãi cọ với các lãnh đạo Dân Chủ tại Tòa Bạch Ốc, khi đôi bên thảo luận về chính sách rút quân ra khỏi Syria mới đây của tổng thống.

Tại một tiệc gây quỹ ở thành phố New York vào đêm thứ Năm, cùng ngày ông Trump đưa ra lời chê bai, cựu bộ trưởng quốc phòng Hoa Kỳ James Mattis đã tung ra một loạt lời chọc quê tổng thống.
Về việc ông Trump từng xin giấy chứng nhận của bác sĩ về tật cựa xương ở gót chân để tránh nhập ngũ, ông James Mattis nói, “Tôi đã tạo được những cựa thành tích của tôi ở chiến trường. Còn Donald Trump thì lấy được cựa qua một lá thư của bác sĩ.”
Rồi ông Mattis bồi cú kế tiếp, “Tôi tin rằng người duy nhất trong quân đội mà ông Trump không nghĩ là được đánh giá cao quá đáng là Đại Tá Sanders.” Ý ông Mattis muốn nói là “đại tá” Colonel Sanders, người đã sáng lập hệ thống nhà hàng gà chiên Kentucky Fried Chicken.
Ông Mattis từng chỉ huy toàn bộ lực lượng Hoa Kỳ tại Iraq, Afghanistan, và Syria. Ông cho biết ông quyết định đón nhận lời chê bai của ông Trump như một lời khen.
Ông Mattis nói tiếp, “Tôi không chỉ là một ông tướng được đánh giá cao quá đáng, mà còn là tướng đánh giá quá đáng nhất thế giới. Tôi rất hân hạnh được Donald Trump gọi như vậy vì ông từng gọi bà Meryl Streep là một nữ tài tử được đánh giá cao quá đáng.

“Thành thử, tôi nghĩ rằng tôi là một loại Meryl Streep trong hàng tướng lãnh quân đội, và thật tình mà nói thì nghe vậy cũng hay lắm phải không bạn. Và phải công nhận rằng giữa tôi và bà Meryl, thì ít nhất chúng tôi cũng thắng được một vài trận.”
Nói vậy tức là ông Mattis muốn gợi ý rằng ông Trump không thắng trận nào trên chiến trường quân sự, thường co vòi khi phải đứng trước một quyết định quân sự, không dám đánh thẳng đối phương. Chẳng hạn trong vụ đương đầu Iran, đến phút chót Trump không dám quyết định trả đũa Iran trong vụ Iran bắn rơi máy bay drone của Mỹ, hay trong trường hợp đồng minh của Iran bắn cháy xưởng dầu của Ả Rập Saudi, một đồng minh của Trump. Và chắc chắn Trump không dám đương đầu với Tổng Thống Nga Vladimir Putin về mặt quân sự.

Ông Mattis đã rời chính quyền vào cuối năm ngoái, nói trong thư từ chức rằng quan điểm của ông về tình hình thế giới đã không phù hợp với quan điểm của ông Trump.
Lúc từ chức, cựu bộ trưởng quốc phòng có nói rằng ông tưởng chuyện đánh giặc là một “việc làm khó khăn.” Đến khi làm việc ở Hoa Thịnh Đốn thì “tôi mới nhận ra rằng giao tranh ở trận địa tại hải ngoại thật sự còn dễ hơn” so với những cuộc đấu đá tại Tòa Bạch Ốc.
Ông Mattis nói tại tiệc gây quỹ, “Đối với Tòa Bạch Ốc, một năm là thời gian 9,000 giờ chơi 1,800 lỗ golf.”
Ông Mattis đã từ chức sau khi ông Trump bày tỏ ý định rút 2,000 lính Mỹ ra khỏi Syria.
Kể từ khi rời chính quyền, ông Mattis đã tránh phê bình chính phủ của Trump, và nói rằng ông có “nhiệm vụ giữ im lặng.”

Thế nhưng trong những ngày qua thì ông Mattis đã gián tiếp phê phán chính sách rút quân của ông Trump, cho rằng chính sách này đã giúp cho Thổ Nhĩ Kỳ có thể xâm lăng Syria dưới danh nghĩa đánh người Kurd, một lực lượng đồng minh của Hoa Kỳ trong cuộc chiến chống quân khủng bố Hồi ISIS.
Cựu bộ trưởng nói tại tiệc gây quỹ đêm thứ Năm, “Chúng ta mang nợ đối với tất cả những ai tranh đấu cho tự do, kể cả những người đang phục vụ ở những góc biển chân trời trên hành tinh của chúng ta, và trong những người này là những người Mỹ, nam cũng như nữ, đang hỗ trợ quân đồng minh Kurd của chúng ta.”